को हुन् ? चर्चामा आएकी भारतकी यी दुई महिला सैन्य अधिकारी ?

काठमाडौं । भारतीय विदेश मन्त्रालद्वारा आज आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा अपरेशन सिन्दूरका बारेमा सैन्य कारवाहीको जानकारी दिएपश्चात भारतका दुई महिला सैन्य अधिकारीको अहिले विश्वभर चर्चा चुलिएको छ । पाकिस्तान समर्थित आतंकवादीहरूले गत अप्रिल २२ तारिखका दिन २६ जना पर्यटकलाई भारतस्थित काश्मीरको पहलगामामा टाउको गोली हानेर हत्या गरेपछि ती २६ जना महिलाहरूको सिन्दूर उजाडिएको थियो । त्यही सिन्दूर उजाडिएकाले भारतले हिजो मंगलबार राति सुरु गरेको आक्रमणको नाम पनि “अपरेशन सिन्दूर” राखिएको छ र सिन्दूर उजाडिएका महिलाहरूप्रति सम्मान, सहानभूति र सान्त्वना दिन र महिलाहरू पनि सक्षम छन् भन्ने सन्देश दिन भारतीय विदेश मन्त्रालयको पत्रकार सम्मेलनामा ती दुई महिला सैन्य अधिकारीलाई प्रेस ब्रिफिङमा प्रस्तुत गरिएको बताइएको छ ।
कर्नल सोफिया कुरेशी र विंग कमान्डर व्योमिका सिंह भारतीय सशस्त्र बलका दुई प्रख्यात महिला अधिकारी हुन् जसले हालै अपरेशन सिन्दूरको क्रममा मिडियालाई सम्बोधन गरेकी थिइन्। भारतीय सेनामा महिलाको बढ्दो भूमिकाको प्रतीकस्वरूप, विदेश सचिव विक्रम मिश्रीसँगै दुई महिला सैन्य अधिकारीहरूले उच्चस्तरीय पत्रकार सम्मेलन गरेको यो पहिलो पटक हो। यी साहसी महिलाको बारेमा जानौं।
कर्नल सोफिया कुरेशी : भारतीय सेनाकी प्रमुख अधिकारी
कर्नल सोफिया कुरेशी भारतीय सेनाको सिग्नल कोरकी हुन्। १८ देशहरूले भाग लिएको बहुराष्ट्रिय सैन्य अभ्यास “फोर्स १८” मा भारतीय दलको नेतृत्व गर्ने उनी पहिलो भारतीय महिला अधिकारी हुन्। गुजरातकी सोफियाले बायोकेमिस्ट्रीमा स्नातकोत्तर गरेकी छन्, जसले उनको पढाइ र सेनाको तालिम बीचको उत्तम समन्वय देखाउँछ। उनी सिग्नल कोर्प्सका हुन्, जुन सेनाको सञ्चार र सूचना प्रणालीको लागि जिम्मेवार छ।
सोफियाको महत्त्वपूर्ण जानकारी
२००६ मा, उनी संयुक्त राष्ट्र शान्ति मिसनअन्तर्गत सोफिया कंगोमा तैनाथ थिइन् र ६ वर्षभन्दा बढी समयदेखि शान्ति मिसनहरूमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएकी छन्। अन्तर्राष्ट्रिय मिसनहरूको लागि उत्कृष्ट तालिम प्रदान गर्ने शान्ति सेना प्रशिक्षण समूहबाट उनलाई छनोट गरिएको थियो। भनिन्छ कि उनका हजुरबुबा सेनामा थिए र उनका श्रीमान् मेकानाइज्ड इन्फन्ट्रीमा अधिकृत हुन्। अपरेशन सिन्दूरको क्रममा, उनले भनिन्, भारतले पाकिस्तान र पाकिस्तानद्वारा कब्जा गरिएको काश्मीरस्थित नौ वटा आतंकवादी शिविरहरूलाई लक्षित गरी शिविहरूलाई ध्वस्त पारेको थियो, जसमा लश्कर–ए–तोयबा र जैश–ए–मोहम्मद जस्ता संगठनहरूको लुक्ने ठाउँहरू पनि समावेश थिए। उनले यो पनि स्पष्ट पारे कि यी आक्रमणहरूमा आतंकवादी पूर्वाधारलाई मात्र लक्षित गरिएको थियो ताकि सर्वसाधारणलाई कुनै हानि नहोस्।
विङ कमाण्डर व्योमिका सिंह : भारतीय वायुसेनाको एक आशाजनक पाइलट
विङ कमाण्डर व्योमिका सिंह भारतीय वायुसेनाको एक प्रशिक्षित हेलिकप्टर पाइलट हुन् जसले १८ डिसेम्बर २०१९ मा स्थायी आयोग प्राप्त गरेकी थिइन्। व्योमिकाले आफ्नो इन्जिनियरिङको अध्ययन पूरा गरिन् र पछि वायुसेनामा भर्ना भइन्। व्योमिका आफ्नो परिवारमा सेनामा भर्ती हुने पहिलो महिला हुन्। विङ कमाण्डर व्योमिका सिंहसँग कठिन भू–भागमा उडान भर्ने व्यापक अनुभव छ। उनले आकाशमा २५०० घण्टाभन्दा बढी उडान भरिसकेका छन्। अपरेशन सिन्दूरको बारेमा पत्रकार सम्मेलनमा उनले भनिन्, भारतले सर्वसाधारणलाई कुनै हानि नपुर्याई आतंकवादी पूर्वाधारलाई लक्षित गरी संयमित र सटीक आक्रमणहरू गरेको छ।